Lady Dada i Król Jeleń

Sophie Taeuber-Arp w pracowni

Dywagując o przykładach mariażu zabawy ze sztuką, nie sposób w perspektywie czasu nie otrzeć się o nurt, którego założenia w pewnym sensie biorą ten związek na warsztat - mianowicie o dadaizm.

Przyjmuje się, że europejski wątek ruchu dada narodził się w Zurychu w latach 20-tych XX wieku. Jednym z jego prekursorów był rzeźbiarz, malarz i poeta Jean (Hans) Arp. Wspominam o nim jednakże tylko z racji na pewien ciąg logiczny, którego wymagał powyższy wstęp. Notka ta będzie natomiast o jego żonie - Sophie Taeuber-Arp (1889-1943), przede wszystkim malarce i rzeźbiarce, ale także autorce pewnych interesujących marionetek.

Urodzona w szwajcarskim Davos w 1889 w wieku 18-stu lat wyjechała do Niemiec studiować projektowanie tkanin. Po powrocie w 1915 roku do Zurychu zaczęła malować abstrakcyjne obrazy przeplatając wątek zamiłowania do tkanin z osnową założeń kubizmu.

Sophie Taeuber i Hans Arp przed marionetkami autorstwa Sophie, Zurych, 1918

Jej artystyczna kariera rozkwita w oparach wiodącego prym w Zurychu lat 1915-1920 nurtu dada. W tym czasie poznaje swojego przyszłego męża, naucza projektowania tkanin w tamtejszej Szkole Rzemiosła i Sztuk Pięknych, tańczy w awangardowych spektaklach Cabaret Voltaire - i co z racji na tematykę strony może interesować nas najbardziej - projektuje serię scenografii i drewnianych marionetek.

Po przyłączeniu się w 1918 roku do grupy Das Neue Leben Sophie Taeuber-Arp projektuje marionetki do przedstawienia wg sztuki Król jeleń (Konig Hirsch) z 1762 roku autorstwa włoskiego dramatopisarza, miłośnika komedii dell’arte, Carla Gozziego.

Widać w nich nie tyle mogącą wynikać z zabawy i pewnej lekkomyślności (w pozytywnym sensie braku obciążenia tym co było) chęć do przesunięcia granic sztuki i obowiązujących form artystycznej wypowiedzi, a całkiem poważną wiarę w ekspresyjną moc koloru, oszczędnych linii i syntezy formy.

Więcej informacji pod poniższymi odnośnikami:
- http://www.sophie-taeuber-arp.com/
- http://taeubersophie.sophie-taeuber-arp.com/konig-hirsch/
Źródła:
- http://sammlungen-archive.zhdk.ch/view/objects/asitem/Objects$004039540/8;jsessionid=8828AEB71FCDCD5CB819CC0B5E03A03C
- http://www.moma.org/collection/artist.php?artist_id=5777

Sophie Taeuber-Arp tańcząca w Cabaret Voltaire, i z siostrą Eriką w kostiumach projektu Sophie